‘अव्यवस्थित क्वारेन्टाइनले संक्रमण विस्तार’

काठमाडौँ — मापदण्ड नपुगेका अव्यवस्थित क्वारेन्टाइनले कोभिड–१९ को संक्रमण विस्तारमा सघाएको दाबी विज्ञहरूले गरेका छन् । पर्सा, रूपन्देही र कपिलवस्तुमा क्वारेन्टाइनबाट संक्रमण फैलिएको उनीहरूको भनाइ छ । स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका अनुसार शुक्रबार मुलुकभरि १५ हजार ६ सय ८३ जना क्वारेन्टाइनमा छन् । सबैभन्दा बढी प्रदेश ५ मा ८ हजार ३ सय २५ जना क्वारेन्टाइनमा छन् ।

सुदूरपश्चिममा २ हजार ९ सय १६, प्रदेश २ मा २ हजार ५१, कर्णालीमा १ हजार ८२, प्रदेश १ मा ८ सय ८५, गण्डकीमा ३ सय ७ जना र सबैभन्दा कम वाग्मतीमा १ सय १७ जना क्वारेन्टाइनमा छन् ।

इपिडिमियोलजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका पूर्वनिर्देशक डा. जीडी ठाकुरले स्कुल, खाली ठाउँमा बनाइएको क्वारेन्टाइनमा कुनै आधारभूत सुविधा नभएको र व्यक्तिगत/सामाजिक दूरी कायम राख्न प्रेरित पनि नगरिएको बताए । ‘केही क्वारेन्टाइनमा त साबुनपानीले हात धुने व्यवस्थासमेत छैन,’ उनले भने, ‘स्थानीय सरकारहरूद्वारा निर्मित अव्यवस्थित क्वारेन्टाइन संक्रमण फैलाउने ठाउँ बनेको छ ।’

कान्तिपुर दैनिकले लेखेकाे खबर अनुसार, स्वास्थ्य मन्त्रालयका एक उच्च पदाधिकारीले पनि क्वारेन्टाइनमा उच्च जोखिम भएकाहरूको पीसीआर परीक्षण गर्दा अत्यधिक पोजिटिभ देखिएको बताए । मन्त्रालयले पछिल्लो समय क्वारेन्टाइनमा बसेका व्यक्तिहरूलाई लक्ष्य गरी पीसीआर परीक्षण बढाएको छ । विज्ञहरूका अनुसार पहिलो पटक चीनबाट विद्यार्थी ल्याउँदा सरकारले बनाएको क्वारेन्टाइन विश्व स्वास्थ्य संगठनको मापदण्डअनुसार थियो ।

नेपाल चिकित्सक संघका अध्यक्ष डा. लोचन कार्कीले अधिकांश क्वारेन्टाइनमा एकबाट अर्को व्यक्तिमा संक्रमण नहुने उपायसहित नराखिएको बताए । ‘चिकित्सकहरूबाट पाएको प्रतिक्रियाअनुसार अधिकांश क्वारेन्टाइन विश्व स्वास्थ्य संगठनको मापदण्डअनुसार छैनन्,’ उनले भने, ‘संक्रमणको स्रोत क्वारेन्टाइन बनेको छ ।’

एउटा क्वारेन्टाइनमा सय, दुई सय व्यक्ति राखे पनि शौचालय एक/दुईवटा मात्र रहेको डा. कार्कीले बताए । ‘सबैलाई त्यही शौचालय उपयोग गर्नुपर्ने बाध्यताका कारण एक जना संक्रमितले थुप्रैमा संक्रमण सार्छ,’ उनले भने ।